Nhìn lại tâm lý của nhà đầu tư trong thị trường chứng khoán hôm nay
Từ bi quan đầu tháng 4 do thuế quan cho đến tâm lý lạc quan hiện tại
Chỉ cách đây 3 tháng thôi, tâm trạng bi quan tràn ngập khắp tâm trí của nhiều nhà đầu tư. Chỉ số VNINDEX giảm từ mức 1325 điểm cuối tháng 03/2025 xuống 1073 điểm vào sáng ngày 09/04/2025 trong thời gian rất ngắn. Rất nhiều cổ phiếu giảm sàn trắng bên mua tận mấy phiên liên tiếp do tổng thống Mỹ Donald Trump doạ áp thuế nhập khẩu hàng hoá từ Việt Nam lên đến 46% và lượng vay margin rất cao. Ở thời điểm đó, có không ít nhà đầu tư lo ngại rằng VNINDEX sẽ tiếp tục giảm mạnh hơn nữa, họ nhìn đáy 873 điểm tháng 11/2022 hay 650 điểm lúc covid 2020 và thầm nhủ chắc ta hãy đợi giảm thêm để mua vào cho chắn ăn.
Trong lúc thị trường hoảng loạn, tui đã tự nhủ với bản thân bằng câu nói của Warren Buffett: "Hãy tham lam khi người khác sợ hãi, và hãy sợ hãi khi người khác tham lam". Tạm vứt tâm lý sợ hãi sang một bên, tui đã bắt đáy cổ phiếu GMD, PNJ, IDC, và GEX...
Xem thêm các bài viết về Đầu tư giá trị từ A-Z:
Còn tâm trạng nhà đầu tư ở hiện tại như thế nào khi thị trường VNINDEX tăng mạnh liên tiếp, từ mức 1073 điểm đầu tháng 4 hiện đóng cửa tại mức 1475 điểm vào hôm nay. Tức là VNINDEX đã tăng hơn 400 điểm và sắp tiến về vùng đỉnh lịch sử 1536 điểm vào tháng 1/2022 lúc anh Quyết "còi" nhà ta vẫn còn tự do ăn sáng với bát mì. Theo cảm nhận của riêng cá nhân tui, khi Mỹ công bố chỉ áp thuế 20% với hàng hoá có nguồn gốc Việt Nam, cộng với thông tin chính phủ quyết tâm đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế hơn 8% trong năm 2025, ngoài ra còn thông tin bên lề như thị trường chứng khoán Việt Nam sắp được nâng hạng lên mới nổi Emerging Markets bởi FTSE... thì hiện tâm trạng của nhiều nhà đầu tư đang rất hưng phấn, lạc quan có có đôi chút tham lam vì nỗi sợ bỏ lở cơ hội FOMO. Hiện số lượng tài khoản chứng khoán đạt kỷ lục hơn 10 triệu tương đương 10% dân số Việt Nam. Và tâm trạng lạc quan không chỉ của riêng nhà đầu tư cá nhân đâu, hiện các quỹ đầu tư nước ngoài lại mua ròng hơn 13.000 tỷ đồng khi VNINDEX vượt mốc 1400 điểm, trong khi trước đó họ đã bán ròng chứng khoán Việt Nam hơn 6 tỷ USD.
Vậy chúng ta nên giữ tâm lý như thế nào trong thị trường chứng khoán hiện tại? Nhìn cổ phiếu hầu hết nhóm ngành đều xanh tím liên tục, thực sự rất khó khi đang nắm giữ tiền mặt và đứng bên ngoài thị trường. NHƯNG hãy nhớ lại câu nói nổi tiếng của Warren Buffett ở bên trên lật ngược mệnh đề lại, và hãy lật chương số 20 của cuốn sách kinh điển Nhà Đầu Tư Thông Minh được viết bởi Ben Graham vào năm 1949. Nói thêm một chút, Ben Graham chính là thầy dạy học chứng khoán cho huyền thoại Warren Buffett, và chỉ duy nhất Buffett được thầy Graham chấm điểm A+. Những học sinh trong lớp thời đó sau này đều trở thành những nhà đầu tư giá trị siêu đẳng, đã được nhắc đến trong bài viết The SuperInvestors of Graham and Doddsville được Buffett đăng năm 1984 nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày ra đời của cuốn sách Security Analysis - Kinh Thánh về Đầu tư giá trị. Không dông dài nữa, ngay sau đây tui xin trích dẫn chương 20 Nhà Đầu Tư Thông Minh, đó chính là khái niệm Biên Độ An Toàn (margin of safety), được xem là khái niệm quan trọng bậc nhất cùng với Giá Trị Nội Tại (Intrinsic Value). 2 khái niệm này có lẽ sẽ giúp ích cho nhà đầu tư nhằm khôi phục lại sự tỉnh táo, lý trí trong thị trường đang hưng phấn không chỉ ở Việt Nam, mà còn ở Hàn Quốc hay Mỹ.
Trong truyền thuyết xa xưa, những nhà thông thái cuối cùng đã đúc kết lịch sử của những chuyện phàm trần thành một cụm từ duy nhất: "Chuyện này rồi cũng sẽ qua." Đối mặt với thách thức tương tự là chắt lọc bí quyết đầu tư đúng đắn vào 3 TỪ, chúng tôi quyết định lựa chọn đó là: BIÊN ĐỘ AN TOÀN (MARGIN OF SAFETY).
Chúng ta hãy tự suy nghĩ và chứng minh xem giá mua (thị giá) hiện tại có thấp hơn nhiều so với giá trị nội tại căn bản của doanh nghiệp hay không? Và khoảng thấp hơn nhiều này có tạo ra Biên độ an toàn đủ lớn hay không nhằm tránh những thiếu sót trong việc tính toán hay những nguyên nhân khách quan không thể dự đoán trước được. Có nhiều cách để xác định giá trị nội tại mà hy vọng tui sẽ có dịp viết trong những bài sau.
P/S: một vài mã cổ phiếu minh hoạ mong nhà đầu tư đừng quá để tâm!